Autorzy: Tomasz Maurek, Krystian Słowikowski
Juwenalia to coroczne święto wszystkich studentek i studentów. Uczelnie, w tym samorządy studenckie organizują wszelkiego rodzaju atrakcje m.in. koncerty oraz imprezy, w których udział biorą tysiące studentek i studentów. Często skala wydarzeń wchodzących w skład Juwenaliów sprawia, że stają się one imprezami masowymi w rozumieniu ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (zwanej dalej Ustawą)1. W poniższym artykule przedstawione zostaną aspekty prawne związane z organizacją imprez masowych w trakcie Juwenaliów.
Ustawa rozróżnia zasadniczo dwa typy wydarzeń, które możemy zakwalifikować jako imprezy masowe. Są to: impreza artystyczno-rozrywkowa i impreza sportowa. Mając na uwadze, chęć omówienia Ustawy w kontekście Juwenaliów, nacisk zostanie położony na tym pierwszym typie imprez. Najważniejszym kryterium w kontekście określenia czy dane wydarzenie kwalifikuje się jako imprezę masową, jest kryterium ilościowe. Za takową uznaje się wydarzenia organizowane na stadionie bądź na terenie niebędącym budynkiem (potocznie zwanym terenem otwartym), gdzie organizator udostępnia nie mniej niż 1000 miejsc, lub na hali sportowej bądź w innym budynku, gdzie organizator udostępnia 500 miejsc. Co ważne, zgodnie z ustawą prawo budowlane2 budynkiem jest obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach. Kryterium ilościowe jest ponadto niezbędne do określenia ilości służby informacyjnej i porządkowej podczas trwania imprezy masowej. Na każde 300 osób mogących uczestniczyć w imprezie, organizator musi zapewnić minimum 10 członków służb: informacyjnej i porządkowej, a na każde kolejne 100 osób – 1 członek służb. Przy czym należy pamiętać, że minimum 20% ogólnej liczby członków służby musi stanowić służba porządkowa.
Aby przeprowadzić imprezę masową, konieczne jest uzyskanie zezwolenia na przeprowadzenie imprezy masowej, od właściwego organu władzy samorządowej, ustalonego ze względu na miejsce realizacji wydarzenia, tj. wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Stosowany wniosek należy złożyć najpóźniej 30 dni przed planowanym terminem imprezy. Ponadto Organizator zwraca się do właściwych miejscowo: komendanta powiatowego (rejonowego, miejskiego) Policji i komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej, dysponenta zespołów ratownictwa medycznego i państwowego inspektora sanitarnego z wnioskiem o wydanie opinii o niezbędnej wielkości sił i środków potrzebnych do zabezpieczenia imprezy masowej, zastrzeżeniach do stanu technicznego obiektu (terenu) oraz o przewidywanych zagrożeniach, oraz powiadamia właściwego miejscowo komendanta oddziału Straży Granicznej, w przypadku przeprowadzania imprezy masowej w strefie nadgranicznej, komendanta terenowej jednostki organizacyjnej Żandarmerii Wojskowej, w przypadku przeprowadzania imprezy masowej na terenach będących w zarządzie jednostek organizacyjnych podległych, podporządkowanych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej.
Do takiego wniosku organizator dodatkowo załącza regulamin imprezy masowej, wraz z informacją o sposobie udostępnienia go uczestnikom imprezy masowej, regulamin obiektu (terenu), wraz z informacją o sposobie udostępnienia go uczestnikom imprezy masowej, pisemną instrukcję określającą zadania służby porządkowej oraz służby informacyjnej, oraz warunki łączności pomiędzy podmiotami biorącymi udział w zabezpieczeniu imprezy masowej. Ponadto należy dołączyć graficzny plan obiektu z oznaczeniem dróg dojścia do imprezy masowej, dróg ewakuacyjnych i dojazdowych dla służb porządkowych. Oznaczeniem ujęć wody, lokalizacji hydrantów, zaworów i przyłączy wody i gazu, oraz innych elementów mających wpływ na bezpieczeństwo uczestników. We wniosku o imprezę masową należy również wskazać, kto sprawuje funkcję kierownika ds. bezpieczeństwa, takowa osoba powinna mieć ukończony kurs kierownika ds. bezpieczeństwa imprez masowych.
W terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku odbywa się lustracja prowadzona przez służby porządkowe. Dokonują oni przeglądu terenu, na którym ma się odbyć impreza masowa. Na tej podstawie przygotowują oni opinię przedkładaną do wniosku o imprezę masową.
Na sam koniec należy pamiętać, iż zgodnie z Ustawą, organizator imprezy masowej, na którą wstęp jest odpłatny, jest obowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone osobom w niej uczestniczącym.
Jak widać, na organizatorze ciąży wiele obowiązków związanych z organizacją imprezy masowej pod kątem zapewnienia odpowiedniego bezpieczeństwa uczestnikom wydarzenia. Niezrealizowanie powyższych obowiązków może prowadzić do odmowy wydania zezwolenia i braku możliwości realizacji wydarzenia w trakcie Juwenaliów. Warto również pamiętać, że za niezrealizowanie ciążących na organizatorze obowiązków lub zorganizowanie imprezy masowej bez wymaganego zezwolenia przewidziane są sankcje karne, nawet w postaci kary pozbawienia wolności do 8 lat. Należy zadbać o odpowiednie zapoznanie się z Ustawą o bezpieczeństwie imprez masowych, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji związanych z nienależytym wypełnieniem ciążących na Organizatorze obowiązków.